اختصاصی ایران هشدار- نوسانات بازارهای سرمایهگذاری به ویژه بورس اوراق بهادار و شرایط اقتصادی حاکم بر کشور مردم را به سمت سرمایهگذاری بر روی رمزارزها بدون توجه به مخاطرات آن سوق داده است. البته رشد قارچگونه شرکتهای فعال در حوزه رمزارز و تبلیغات پررنگ و لعاب رسانهای آنها، در متقاعد کردن افراد برای ورود به این بازار با هر بودجه و سطح شناختی بی تأثیر نبوده است.
علی رغم آنکه سالها از پیدایش رمزارزها میگذرد، اما این نوع ارز به دلیل بیپشتوانه بودن و ابهامات بسیار، هنوز به طور رسمی و کامل به نظام بانکی کشورها از جمله کشور ما ورود پیدا نکرده است و نظارت کافی بر آن وجود ندارد. اما آنچه در این رابطه نگران کننده است ورود کلاهبرداران به ویژه کلاهبرداران هرمی و پانزی در این حوزه و سوءاستفاده آنها از ناآگاهی افراد سرمایه گذار است.
این کلاهبرداران با شگردهای متفاوتی اقدام به جذب سرمایه کاربران می نمایند. کلاهبرداری به شیوه پانزی، کیف پولهای تقلبی، صفحات جعلی و فیشینگ، تیمهای پشتیبانی تقلبی، اهدای رایگان ارزهای دیجیتال، استخراج با موبایل و کامپیوترهای خانگی و فروش توکن بیارزش از انواع شگردهای مورد استفاده کلاهبرداران در این حوزه است که رایج ترین آنها ارائه توکن جعلی و شبیه سازی شده همانند آنچه که در صرافی کریپتولند ارائه شد و همچنین پروژه کینگ مانی می باشد.
کریپتولند یا بریج اوراکل در ابتدا با نام شرکت یکتا اکسیر سبز در زمینه توزیع و فروش محصولات آلوئه ورا فعالیت داشت اما در ادامه راه با راه اندازی سایت های متعدد، مبادله رمزارز را به عنوان فعالیت اصلی خود معرفی و پروژه بریج اوراکل را ارائه کرد. در این پروژه توکنی جعلی با نام brg به کاربران ارائه شد که ادعا می شد در مالزی به ثبت رسیده اما در واقع توکنی بدون پشتوانه بود که 80 درصد آن در اختیار 4 نفر قرار داشت و تنها کاربران ایرانی خریدار آن بودند. پس از احراز کلاهبرداری بودن این پروژه برخورد قضایی با آن صورت گرفت و مدیرعامل آن دستگیر شد.
کلاهبرداری دیگر نیز با نام رمزارز کینگ مانی و کیف پول آن یوتی بایت صورت پذیرفت. در ابتدای ارائه این رمزارز ادعا شد که یک پروژه سوئدی است و توسعه دهندگان آن در کشور سوئد مستقر هستند در حالی که اطلاعات دقیقی از توسعه دهندگان آن ارائه نشد و ترافیک سایت کینگ مانی نشان داد که عمده کاربران آن ایرانی هستند. فقدان اطلاعات فنی در رابطه با این رمزارز، موجود نبودن نام آن در پایگاه های معتبر تبادل ارزهای دیجیتال و در نهایت نوسانات بالای قیمتی آن موارد دیگری است که این پروژه را نیز همانند کریپتولند در زمره کلاهبرداری های حوزه رمزارزها قرار داد.
موارد ذکر شده تنها دو مورد از کلاهبرداری های به وقوع پیوسته حوزه رمزارزها در سطح کشور هستند که مالباختگان زیادی را از خود به جا گذاشته اند. طبق گزارشها، سرقت سرمایه در کلاهبرداریهای حوزه رمزارزها در سال ۲۰۲۱ از مجموع ۱٫۹ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۰ و ۴٫۵ میلیارد دلار در سال ۲۰۱۹ فراتر رفته است.
لذا علاقه مندان به سرمایه گذاری در حوزه رمزارزها باید بدانند این بازار علی رغم جذابیت های خود مخاطرات زیادی از جمله هدر رفت سرمایه را به همراه دارد. افزایش آگاهی و انجام تحقیقات پیش از هرگونه تصمیم گیری تنها راهکار حفظ سرمایه و پیشگیری از وقوع چنین کلاهبرداری هایی است.